Browsing Category
ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ
Πριν λίγες ημέρες η «δημοσιότητα» μας ανάγκασε να «χαζεύουμε» στον ουρανό ένα σμήνος 60 τηλεπικοινωνιακών δορυφόρων από τους 1.500 που επετράπη να βάλει σε χαμηλή τροχιά ο Ελον Μάσκ, με στόχο του (όπως αναφέρουν τα δημοσιογραφικά δημοσιεύματα) την βελτίωση των τηλεπικοινωνιών πχ μέσω την τεράστιας αύξησης της ταχύτητα διάδοσης των πληροφοριών.
Το κόστος του εγχειρήματος φτάνει τα 10 δισεκατομμύρια δολάρια (!!!)
ενώ δεν πρέπει να αγνοούμε ότι τα τεχνολογικά ιδρύματα του Έλον Μάσκ βρίσκονται στην πρωτοπορία των πειραματικών εφαρμογών της «Τεχνητής Νοημοσύνης», ενώ ο διατυπωμένος στόχος (από τον ίδιο) αυτών των ερευνών είναι, «η .έναντι αδρότατης αμοιβής, μετατροπή των ανθρώπων σε κατευθυνόμενες ανθρωποδομές Τεχνητής Νοημοσύνης».
Το μεγάλο όμως ερώτημα παραμένει για το πώς και για ποιους επιστημονικούς κοινωνικούς και οικονομικούς λόγους, οι αντίστοιχοι διεθνείς φορείς επέτρεψαν την μαζική αυτή εκτόξευση δορυφόρων, αν δεν συμφωνούσαν, με τις απόψεις του Έλον Μάσκ για την χρήση των τεχνολογικών επιτευγμάτων των ιδρυμάτων του στο επίπεδο της Τεχνητής Νοημοσύνης
Τι από όλα αυτά στα οποία αναφέρεται ο Έλον Μάσκ στις συνεντεύξεις του και απασχολούν το επιχορηγούμενο με 10 δισεκατομμύρια Τεχνολογικό του Ίδρυμα, εξυπηρετούνται, ακριβώς με τους 1.500 εκτοξευμένους δορυφόρους ;
Για τα θετικά, τα οποία είναι πάρα πολλά, μας ενημερώνουν οι διαφημιστικές καμπάνιες, για τα αρνητικά από τα οποία θα πρέπει κάποτε να προστατευθούμε ποιοι και πότε θα μας ενημερώσουν;
Κάποιες απόψεις του Elon Musk διατυπωμένες σε δημόσιες συνεντεύξεις του
…Αν μια εταιρία η μια μικρή ομάδα αναπτύξει μια ψηφιακή υπέρ νοημοσύνη τότε θα μπορούσε να κατακτήσει τον κόσμο.
Ενώ ένας κακός δικτάτορας τουλάχιστον κάποια στιγμή θα πεθάνει, η τεχνητή νοημοσύνη δεν πεθαίνει, ζει για πάντα και τότε θα έχετε αθάνατο δικτάτορα από τον οποίο δεν μπορούμε να ξεφύγουμε ποτέ.
(Σκεφτείτε ότι) τα ρομπότ βγαίνουν στους δρόμους. Πρέπει α είμαστε σίγουροι ότι δεν έχουμε κανένα δολοφόνο ρομπότ ανάμεσά μας. Όταν θα αρχίσουν να βγαίνουν στους δρόμους θα είναι πραγματικά πολύ αργά.
…γενικά δεν είμαι υπέρ της κρατικής ρύθμισης και επίβλεψης, αλλά εδώ έχουμε ένα πολύ σοβαρό δημόσιο κίνδυνο. Για αυτό θα πρέπει ένας κρατικός φορέας να έχει διορατικότητα και σωστή επίβλεψη ώστε να σίγουρη η ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης από όσους ασχολούνται. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, διότι ο κίνδυνος από την τεχνητή νοημοσύνη είναι πολύ μεγαλύτερος από τον κίνδυνο ξεκλείδωτων πυρηνικών κεφαλών.Επαναλαμβάνω, η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι πολύ πιο επικίνδυνη από τα Πυρηνικά όπλα διότι δεν έχουμε ρυθμιστική εποπτεία, αυτό είναι τρελό!
…..Αν η ανθρωπότητα αποφασίσει ότι πρέπει να φτιάξουμε υπέρ νοημοσύνη θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί. Αυτό είναι το σημαντικότερο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε.
…Νομίζω η πρώτη συμβουλή είναι να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στην ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης.
Είναι αναγκαίο να είμαστε πολύ προσεκτικοί για το πώς αποδεχόμαστε την τεχνητή νοημοσύνη και πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι ερευνητές δεν παρασύρονται γιατί, κατά τη διάρκεια της εργασίας του, μπορεί ένας επιστήμονας να μην καταλάβει τις συνέπειες του έργου του
Είναι σημαντικό για την δημόσια ασφάλεια οι κυβερνήσεις να εποπτεύουν την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης και να διασφαλίζουν ότι δεν θα γίνει δημόσιος κίνδυνος.
…Οι περισσότεροι εξπέρ της τεχνητής νοημοσύνης πιστεύουν ότι γνωρίζουν περισσότερα από όσα πράγματι γνωρίζουν, ότι είναι πιο έξυπνοι από ότι πράγματι είναι. Γενικά όλοι είμαστε λιγότερο έξυπνοι από ότι νομίζουμε και από ότι καταλαβαίνουμε σε πολλά πράγματα.
Αυτό συμβαίνει συχνά σε έξυπνους ανθρώπους που προσδιορίζουν τον εαυτό τους με βάση την ευφυΐα τους, και δεν τους αρέσει ή ιδέα ότι μια μηχανή μπορεί να είναι πιο έξυπνη από αυτούς και απορρίπτουν την ιδέα αυτή. Είμαστε πολύ κοντά στο κρίσιμο σημείο δημιουργίας τεχνητής νοημοσύνης, και με φοβίζει αυτό πάρα πολύ, επειδή είναι πολύ-πολύ πιο ικανή από όσα μπορούμε να φανταστούμε. Ο ρυθμός ανάπτυξής της είναι εκθετικός (τεράστιος)
Σήμερα πλέον η πειραματική μελέτη και συσχέτιση των λειτουργιών του Ανθρώπινου εγκεφάλου με την έννοια της «κβαντικής πληροφορίας» είναι κάτι πάρα πολύ γνωστό. Προς επιβεβαίωση αυτού του γεγονότος θα αναφερθώ σε τρία πασίγνωστα παραδείγματα.
Ελπίζω να μην θεωρηθούν και οι επόμενοι διεθνούς κύρους επιστήμονες ως «μεταφυσικοί».
Για όσους θέλουν να μάθουν περισσότερα για το θέμα αυτό προτείνω τις επόμενες τρεις ηλεκτρονικές διευθύνσεις:
http://www.physics4u.gr/articles/qbrain1.html
http://www.physics4u.gr/articles/qbrain2.html
http://www.physics4u.gr/articles/qbrain3.html
O Matthew P. A. Fisher* σε μια εργασία που δημοσιεύθηκε το 2015** υποστηρίζει ότι ο μόνος πιθανός φορέας (αποθήκευση) της κβαντικής πληροφορίας στον εγκέφαλο είναι το πυρηνικό σπιν των ιόντων του φώσφορου-31. Για να μπορεί να παίξει ρόλο η κβαντική πληροφορία στη λειτουργία του εγκεφάλου πρέπει να υπάρχουν τρόποι ώστε η κβαντική πληροφορία να αποθηκεύεται για μεγάλο χρονικό διάστημα και μεταφερόμενη να δημιουργείται κβαντική σύμπλεξη (η διεμπλοκή) η οποία να επηρεάζει την λειτουργία των εγκεφαλικών νευρώνων
*https://www.kitp.ucsb.edu/mpaf
**Quantum Cognition: The possibility of processing with nuclear spins in the brain
(Annals of Physics, 2015 – Elsevier)
Όμως και ο διάσημος πλέον Έλληνας επιστήμονας και ακαδημαϊκός κ Δημήτρης Νανόπουλος είναι από τους πρώτους ο οποίος μελέτησε τη σχέση των λειτουργιών του εγκεφάλου και των κβαντικών φαινομένων. Στην περίληψη της εργασίας του : «Εγκεφαλικές λειτουργίες και Κβαντική Φυσική» αναφέρει: «Στο άρθρο αυτό δίνουµε µια περίληψη του μοντέλου εγκεφαλικής λειτουργίας που αναπτύξαµε, αναγνωρίζοντας τους κβαντοµηχανικούς μηχανισμούς οι οποίοι πιθανότατα παίζουν πρωταρχικό ρόλο στην λειτουργία του νευρώνα (Νανόπουλος κ.α. 1999)***
***https://hulliger.dcb.unibe.ch/pages/people/Saki/Nanopoulos.pdf
Τέλος θέλω να αναφερθώ στο πολύ γνωστό διεθνώς καθηγητή του Τμήματος Μαθηματικών του ΑΠΘ Δρ Ιωάννη Αντωνίου, ο οποίος εργάζεται στον τομέα της τεχνητής Νοημοσύνης****
****https://www.auth.gr/sites/default/files/ia_profil_el_2017.pdf
Στην διάλεξη του «Η Συνείδηση υπό το φως της Κβαντικής Διεμπλοκής» αναφέρει: …Μια καινοτομία της Κβαντομηχανικής είναι ότι η σχέση Παρατήρησης και Πραγματικότητας αποκτά μια απρόσμενη διατύπωση. Οι ιδιότητες του Κόσμου δεν υπάρχουν και τις Μετράμε. Παρατηρώντας την Φύση και μελετώντας τα Φαινόμενα ορίζουμε το πλαίσιο αντίληψης της Πραγματικότητας, που διαρκώς διαμορφώνεται όσο αλλάζουν οι υποδοχείς μας. Δεν μπορούμε να μιλάμε για την Πραγματικότητα αυτή καθεαυτή. Μπορούμε όμως να μιλάμε για το πώς φαίνεται (προβάλλεται) η Πραγματικότητα εντός ενός δεδομένου Πλαισίου»*****.
*****https://www.youtube.com/watch?v=pa1nEWEQTpI
(Κάποια φαινόμενα τα οποία κάποιοι «ειδικοί» ονομάζουν Παραφυσικά)
Η κβαντική διεμπλοκή (αποκαλούμενη και κβαντικός εναγκαλισμός) αποτελεί ένα παράδοξο, για την κλασσικά φυσική φαινόμενο.
Έστω ότι δύο σωματίδια, ή κάποιες ομάδες σωματιδίων, δημιουργούνται μαζί και αλληλεπιδρούν στενά μεταξύ τους (συνενώνοντας τις κυματοσυναρτήσεις τους). Τότε ανάμεσά τους δημιουργείται μια παράδοξα στενή και μόνιμη σχέση την οποία ονομάζουμε «κβαντική διεμπλοκή»
Το φαινόμενο αυτό συνίσταται στο ότι, ασχέτως του πόσο απομακρυσμένα είναι το ένα από το άλλο, αν στο ένα φορτωθεί μια πληροφορία, αυτή σχεδόν ακαριαία μεταφέρεται και στο άλλο.
Το φαινόμενο αυτό το είχαμε περιγράψει πριν από πάρα πολλά χρόνια, στην σειρά της ΕΤ3, «Το Σύμπαν Που Αγάπησα», να συμβαίνει μεταξύ δύο φωτονίων. Τα δύο αυτά «φωτόνια» λόγω της ιδιόμορφης νέας σχέσης τους τα είχαμε ονομάσει για λόγους εύκολης απομνημόνευσης, «Ερωτευμένα Φωτόνια»
Το φαινόμενο αυτό μας οδηγεί σε δύο πιθανά συμπεράσματα:
-
Ότι, κάτω από κάποιες συνθήκες, οι πληροφορίες μπορούν να ταξιδεύουν στον μεταξύ τους χώρο με άπειρη ταχύτητα. Δηλαδή ότι η ταχύτητα του φωτός δεν είναι η «μεγαλύτερη» παρατηρούμενη μέσα στο Σύμπαν.
-
Στην πραγματικότητα δεν έχουμε να κάνουμε πλέον με δύο ανεξάρτητα και απομακρυσμένα μεταξύ τους σωματίδια, αλλά με ένα και μόνο του οποίου τις ιδιότητες συνεχίζει να μελετά η «σύγχρονη φυσική.
Ενδιαφέρον είναι να σημειώσουμε ότι η κβαντική διεμπλοκή δεν είναι ένα θεωρητικό κατασκεύασμα αλλά ένα πειραματικά υπαρκτό φαινόμενο και παρατηρείται όχι μόνο στο μικρόκοσμο, αλλά και σε μεγαλύτερες φυσικές κλίμακες*, **
*https://www.news247.gr/epistimi/ayti-einai-i-proti-fotografia-poy-apeikonizei-tin-kvantiki-agkalia-dyo-fotonion.7474475.html
**http://physics4u.gr/blog/2015/09/01/%CE%B7-%CE%BC%CF%85%CF%83%CF%84%CE%B7%CF%81%CE%B9%CF%8E%CE%B4%CE%B7%CF%82-%CE%BA%CE%B2%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%B4%CE%B9%CE%B5%CE%BC%CF%80%CE%BB%CE%BF%CE%BA%CE%AE-%CE%B5%CE%AF%CE%BD/
Προέκταση της κβαντικής διεμπλοκής, με την προϋπόθεση πως συνέβη η Μεγάλη Έκρηξη, είναι πως τα πάντα, αφού δημιουργήθηκαν μαζί, είναι ακόμα συνδεδεμένα, ή αποτελούν μεταξύ τους, υπό μία γενικευμένη έννοια, μιαν ενότητα. Έτσι, ο χώρος εμφανίζεται σαν ένα κατασκεύασμα που δίνει την ψευδαίσθηση πως υπάρχουν μέσα του χωριστά γεγονότα. Υπό την έννοια αυτή, η κβαντική διεμπλοκή οδηγεί στην κατάρρευση της εμπειρίας του ανθρώπου για το τι είναι χώρος.
Κβαντική Διεμπλοκή και Χρόνος
Μέχρι σήμερα, τα περισσότερα πειράματα έχουν δοκιμάσει με επιτυχία την διεμπλοκή σε χωρικές αποστάσεις.
Αλλά τι γίνεται αν η διεμπλοκή συμβαίνει και με το πέρασμα του χρόνου; Υπάρχει κάτι τέτοιο όπως η χρονική μη τοπικότητα;
Η απάντηση, όπως αποδεικνύεται, είναι ναι.
Μια ομάδα φυσικών στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ, ότι είχαν διεμπλακεί με επιτυχία, φωτόνια, που δεν συνυπήρξαν ποτέ**.***.
**Entanglement Swapping between Photons that have Never Coexisted
-
Megidish, A. Halevy, T. Shacham, T. Dvir, L. Dovrat, and H. S. Eisenberg
Phys. Rev. Lett. 110, 210403 – Published 22 May 2013
https://journals.aps.org/prl/abstract/10.1103/PhysR
evLett.110.210403
****Ερμηνεία του φαινομένου (????) πως οι πληροφορίες μεταφέρονται στο παρελθόν
https://apodyoptes.com/2018/04/22/future–changes–past/
Πως όμως είναι δυνατόν η κβαντική διεμπλοκή να λειτουργεί στο χρόνο εφόσον, για την κλασσική Φυσική, τα δύο γεγονότα το ένα είναι παρελθοντικό και το άλλο μελλοντικό; Δηλαδή τα δύο γεγονότα, εφόσον δεχόμαστε το σημερινό περιεχόμενο των εννοιών του Παρελθόντος και του Μέλλοντος, δεν είχαν έρθει σε σχέση στο παρελθόν; Μήπως η έννοια του χρόνου είναι διάφορη από αυτό που πιστεύουμε;
1. Έχετε ένα θεωρητικό σχήμα για το πώς δημιουργείται ένας Πολιτισμός. Πείτε μας ορισμένες πληροφορίες συμπεριλαμβάνοντας τη Θεωρία των 3 Πυλώνων. Πρόκειται για δική σας θεωρία;
Η βασική σκέψη για την θεωρία των τριών πολιτισμικών πυλώνων γεννήθηκε κατά την διάρκεια μιας σειράς συνεντεύξεών μου στην δημοσιογράφο Νάνσυ Μπίσκα στο τηλεοπτικό κανάλι ΑΝΤ1 Satellite την περίοδο 1999 – 2001.
Στην συνέχεια συμπληρωνόταν μέσα από μια σειρά διαλέξεών μου και συζητήσεων για να περιληφθεί τελικά στο βιβλίο το οποίο γράψαμε με τον φίλο και συνάδελφο Στράτο Θεοδοσίου με τίτλο «Το Μέλλον του Παρελθόντος μας – Επιστήμη και Νέος Πολιτισμός» (εκδόσεις Δίαυλος 2005)
Ο ιστός της λογικής αυτών των ιδεών έχει ως εξής.
Ένα Πολιτισμικό Ρεύμα εκφράζει την εκάστοτε προσπάθεια του ανθρώπου να αντιμετωπίσει τα επόμενα τρία βασικά είδη «φόβων» τα οποία ως στοιχεία τους περιλαμβάνουν μια μεγάλη ακολουθία επί μέρους φοβιών.
Πρώτον, το φόβο της φυσικής ανθρώπινης επιβίωσης. Ο φόβος αυτός αναφέρεται στην ανάγκη
α. Εξασφάλισης πόρων κοινωνικής και βιολογικής επιβίωσης (τροφή, στέγη) και
β. Στην διασφάλιση του από φαινόμενα κοινωνικού αποκλεισμού και άσκησης βίας από δυνατότερους.
Οι ανάγκες αυτές οδήγησαν στη ιδέα της οργανωμένης κοινωνικής ζωής, η οποία γέννησε τα συστήματα της κοινωνικής φιλοσοφίας και στη συνέχεια, τα κοινωνικά συστήματα και τέλος τα πολιτικά συστήματα.
Δεύτερον. το φόβο της βίαιης δράσης του Φυσικού Περιβάλλοντος
Οι κατακλυσμοί, οι σεισμοί, οι βροντές, οι αστραπές, το μυστήριο έναστρου ουρανού και η αιφνίδια μεταβολή των κλιματολογικών συνθηκών τρομοκρατούσαν από παλαιοτάτων χρόνων τον άνθρωπο.
Το γεγονός αυτό δημιούργησε την ανάγκη διερεύνησης των φυσικών γεγονότων με αποτέλεσμα την ανάπτυξη των διαδικασιών απόκτησης Φυσικής Γνώσης, η οποία εξελισσόμενη γέννησε την «Επιστημονική Κοσμοθεωρία» (Φυσική Φιλοσοφία). Η πειραματική επιβεβαίωση γέννησε την «Επιστήμη» η οποία γεννά την Τεχνολογία,
Τρίτο, τον μεταφυσικό φόβο με προεξάρχοντα τον φόβος του «θανάτου» και του «πόνου». Ο φόβος αυτός, γεννά την έννοια της «Θρησκευτικότητας ή Εσωτερικότητας» μέσα από τις οποίες γεννιέται, μεταξύ των άλλων, η Θεολογία και η Θρησκεία.
Η αρχή της κατάρρευσή ενός πολιτισμικού ρεύματος σηματοδοτείται από την αδυναμία κατασίγασης των προηγούμενους ανθρώπινων φόβων.
Τότε δημιουργείται η ανάγκη ανασυγκρότησης νέων Πολιτισμικών Πυλώνων ώστε να κατασιγάσουν τους αναπτυχθέντες «Νέους» Κοινωνικούς Φόβους. Τότε είναι που μπαίνουμε σε μια δραματική μεσοπερίοδο, όπως αυτή που διανύουμε, από το Παλαιό σε ένα Νέο Πολιτισμικό Ρεύμα..
Σε κάθε φάση ανάπτυξης ενός Πολιτισμικού Ρεύματος, Θρησκεία, Επιστήμη και Πολιτικό Σύστημα, δημιουργούν «ανθρώπινες διοικητικές δομές» οι οποίες συγκροτούν το σύστημα της «Κοσμικής εξουσίας».
Οι ανθρώπινες όμως αδυναμίες των διοικητικών δομών των τριών πολιτισμικών πυλώνων, όπως, η μωροφιλοδοξία και ο ωφελιμισμός, οδηγούν τις διοικητικές δομές των τριών πολιτισμικών σε μια σειρά μεταξύ τους συγκρούσεων με στόχο την κυριαρχία κάποιας διοικητικής δομής πάνω σε όλες τις άλλες. Με τον τρόπο αυτό όταν οι διοικητικές δομές ενός πυλώνα κυριαρχήσουν πάνω σε εκείνες των άλλων πυλώνων, δημιουργούνται Πολιτισμικά Ρεύματα ενός πυλώνα.
Έτσι κατά καιρούς δημιουργήθηκα τριών ειδών πολιτισμικά ρεύματα ενός πυλώνα, το «Θετικιστικό – Ορθολογιστικό», το «Θεοκρατικό», και το «Διοικητικό». Έχει αποδειχθεί ιστορικά ότι τα πολιτισμικά αυτά ρεύματα υπήρξαν και είναι αποτυχημένα.
Γενικότερα όμως η άκρατες συγκρούσεις μεταξύ των ανθρωπογενών δομών των τριών πολιτισμικών πυλώνων αποτελούν ένα σημαντικό αίτιο της κατάρρευσης του πολιτισμού μας.
Ένα δεύτερο όμως αλλά θεμελιώδες αίτιο κατάρρευσης του πολιτισμού μας αποτελούν οι επιστημονικές και τεχνολογικές επαναστάσεις οι οποίες έχουν συντελεστεί μέσα στον 20ο αιώνα.
Όπως γνωρίζουμε οι βάσεις των Θετικών Επιστημών είναι οι έννοιες της Ύλης, του Χρόνου και του Χώρου. Οι έννοιες αυτές δεν είναι κάτι χειροπιαστό και αντικειμενικά προσδιορισμένο, αλλά ένα φιλοσοφικά κατηγορούμενα προσδιοριζόμενα από διαφορετικούς πολιτισμούς, με μια διαφορετική λογική.
Το πολύ σημαντικό όμως το οποίο πρέπει να σημειώσουμε είναι ότι οι έννοιες της Ύλης του Χρόνου και του Χώρου οι οποίες πιστεύουμε ότι είναι τα θεμέλια των Θετικών Επιστημών αποτελούν συγχρόνως τα θεμέλια πάνω στα οποία στηρίζονται, τόσο η Κοινωνική φιλοσοφίας όσο και η Θεολογικής σκέψης
Σήμερα πλέον, γνωρίζοντας ότι έχει συντελεστεί, και μάλιστα πειραματικά, μια ριζική και δραματική ανατροπή του εννοιολογικού περιεχομένου των εννοιών της «Ύλης» του «Χρόνου» και του «Χώρου», ήταν δεδομένο ότι, αργά ή γρήγορα, τα δόγματα, η φιλοσοφία και η πρακτική των κοινωνικών συστημάτων, ή των θεολογιών, στο επίπεδο του φυσικού κόσμου και του ανθρώπου ως βιολογία, θα υποστούν δραματικά πλήγματα επαναφέροντας στην επιφάνεια τους ανθρώπινους φόβους, οι οποίοι καταστρέφουν την δομή του πολιτισμικού μας ρεύματος
Πρέπει έγκαιρα να καταλάβουμε ότι ο αυριανός κόσμος θα αλλάξει είτε το θέλουμε είτε όχι. Για το αν όμως αυτός ο Νέος Πολιτισμός θα αναπτυχθεί προς όφελος ή εις βάρος της «κοινωνίας των Πολιτών», αυτό είναι ένα θέμα για το οποίο είμαστε όλοι συνυπεύθυνοι.
2. Μια από τις εντυπωσιακές θεωρίες σας είναι πως όλα στο Σύμπαν, και εμείς ακόμα, είναι Matrix; Πώς καταλήξατε σε αυτό το συμπέρασμα;
Για την Νευροφυσιολογία, η αισθητή υλική πραγματικότητα, σε οποιοδήποτε επίπεδο, αποτελεί ένα matrix, δηλαδή μια ψεύτικη εικόνα, την οποία δημιουργεί η ανθρώπινη φυσιολογία μέσω των εγκεφαλικών διαδικασιών. Εκεί έξω στο Σύμπαν δεν υπάρχουν χρώματα, ήχοι και ακούσματα, μυρωδιές, γεύσεις, τα προϊόντα δηλαδή των αισθήσεων. Εκεί έξω στο Σύμπαν υπάρχει μόνο ένας κοχλάζον ωκεανός ενέργειας.
Κομμάτια της ενέργειας αυτής, υπό διαφορετική μορφή, όταν προσλαμβάνονται από τα αισθητήρια όργανα μεταφέρονται μέσω των εγκεφαλικών νευρώνων σε διαφορετικά εγκεφαλικά κέντρα μέσα στα οποία σχηματίζονται, οι εικόνες της όραση, οι μουσικές νότες, οι γεύσεις, οι οσμές, η αίσθηση της αφής.
Ομοίως, σύμφωνα με την Ειδική θεωρία της Σχετικότητας, το αισθητό υλικό σύμπαν είναι η προβολή όσων υπάρχουν στο πραγματικό τετραδιάστατο μη Ευκλείδειο και αθέατο Σύμπαν πάνω σε έναν ψεύτικο τρισδιάστατο και Ευκλείδειο χώρο που φτιάχνει πλαστά ο εγκέφαλός μας. Το Σύμπαν δηλαδή είναι μια ψεύτικη εικόνα μιας άλλης φυσικής αλλά αόρατης πραγματικότητας.
Tο χώρο αυτό, τα Μαθηματικά ονομάζουν «Χώρο Minkowski» και η μαθηματική πράξη του προηγούμενου καθρεφτίσματος ονομάζεται «Ισομορφισμός» ή απλά «Απεικόνιση».
Μετά από όλα τα προηγούμενα καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι αυτό το οποίο αντιλαμβανόμαστε ως «Υλική Πραγματικότητα, οποιασδήποτε φύσης και μορφής, σχηματίζεται μέσα στον εγκέφαλο μας και δεν υπάρχει πρωτογενώς μέσα στο Σύμπαν. Είναι δηλαδή μια πλάνη των αισθήσεών μας, ένα matrix
3. Ως ανθρωπότητα κάνουμε το μεγάλο άλμα για ζωή έξω από τη γη. Ο αποικισμός του διαστήματος πιστεύετε πως είναι το επόμενο βήμα μας;
Ο Εποικισμός του Διαστήματος, είναι ακόμα πολύ μακριά μας. Ακόμα βρισκόμαστε σε ένα αρχικό διερευνητικό επίπεδο όσον αφορά τα βιολογικά προβλήματα τα οποία ίσως αντιμετωπίσει ο άνθρωπος, ζώντας πολύ μεγάλα χρονικά διαστήματα, σε πλήρη εργασιακή δράση, σε συνθήκες ξένες προς την βιολογική του συγκρότηση.
Ένα δεύτερο πρόβλημα το οποίο αναζητά ακόμα μια λύση είναι το ποιες είναι οι πλέον πρόσφορες τεχνολογίες και τεχνικές οι οποίες θα βοηθήσουν την επίτευξη των παραγωγικών και οικονομικών στόχων οι οποίοι είναι και το βασικό κίνητρο προώθησης των ιδεών περί εποικισμού του διαστήματος. Για να γίνει κατανοητή η σκέψη μου, αρκεί να σημειώσω ότι, πριν από κάθε τι άλλο, έχει γίνει μια λεπτομερής καταγραφή του ορυκτού πλούτου του κοντινού μας πλανητικού συστήματος. Παραδείγματος χάρη, γνωρίζουμε ότι ο δορυφόρος του Κρόνου Τιτάνας είναι μια απέραντη λίμνη υδρογονανθράκων, ένας αστεροειδής διαμέτρου 500 μέτρων μπορεί να περιέχει ποσότητα μετάλλων της ομάδας της πλατίνας ίση με όλη όση έχει παραχθεί στη Γη ως σήμερα. Στον αστεροειδή 241 Germania εκτιμάται ότι υπάρχει ορυκτός πλούτος αξίας 95.8 τρισεκατομμυρίων δολαρίων! Έχει μάλιστα ήδη δημιουργηθεί και μια λίστα στην οποία υπάρχουν οι πέντε καλύτεροι αστεροειδείς «στόχοι». Πρόκειται για τους αστεροειδείς: 162385 (2000 ΒΜ19) με εκτίμησης ορυκτού πλούτου 6.4 τρισ. δολάρια, ο 4034 Vishnu: με εκτίμηση ορυκτού πλούτου 5.28 τρισ. δολάρια, ο 5143 Heracles (1991 VL) με εκτίμηση ορυκτού πλούτου 2.33 τρισ. δολάρια, κλπ.
Σε προσωπικό επίπεδο δεν έχω πεισθεί ότι η βασική πρόθεση δημιουργίας «διαστημικών αποικιών», με την διάθεση δισεκατομμυρίων δολαρίων, βασικά στοχεύει στην μελλοντική διάσωση της «ανθρώπινης ζωής», όταν αυτή η «ζωή» καταστρέφεται σήμερα συστηματικά πάνω στη Γη, στο βωμό άνομων υλικών συμφερόντων με στόχο το «κέρδος».
Τέλος κάτι που κανένας «σοφός» δεν συζητά είναι το με ποιό κοινωνικό σύστημα μπορεί να κυβερνάται μια μελλοντική διαστημική αποικία δεκάδων χιλιάδων ή εκατοντάδων πολιτών. Οι σημερινές σκέψεις και πρακτικές, προσανατολίζονται σε στρατιωτικής φύσης διοίκηση, με πλήρως ελεγχόμενες παντός τύπου κοινωνικές και προσωπικές επιλογές και δικαιώματα.
Προσωπικά σκέφτομαι ότι θα ήταν πολύ πιο «χρήσιμο» αντί της ανάπτυξης τέτοιου είδους διαστημικών αποικιών, να στρέψουμε όλες τις δυνάμεις μας για να ζωντανέψουμε τις ελπίδες για μια ζωή ανθρώπινη «Πάνω στη Γη»
4. Η τεχνητή νοημοσύνη αλλάζει δραματικά τον κόσμο μας. Πιστεύετε πως θα είναι σε θέση, στο άμεσο ή έμμεσο μέλλον, να σκεφτεί, με την έννοια της συνειδητής διεργασίας που αποδίδουμε στη σκέψη;
Αρχικά να υπενθυμίσω ότι ό τρόπος με τον οποίο περιγράψαμε ότι δημιουργείται αυτό το οποίο ονομάζουμε «υλική πραγματικότητα», οδήγησε στην διαπίστωση ο Άνθρωπος λειτουργεί ακριβώς ως ένα υπέρ-πολύπλοκο υπολογιστικό σύστημα, δηλαδή ως ένας «Ανθρώπινος Βιοϋπολογιστής».
Αυτή η διαπίστωση γέννησε τις ιδέες για την δημιουργία τεχνητών συστημάτων με «ανθρώπινη νοημοσύνη» ή αν δεν μπορούσαμε σύντομα να κατασκευάσουμε κάτι τέτοιο, να μεταλλάξουμε τεχνητά, κάποιες κατά την σημερινή πολιτισμική άποψη, «ανεπιθύμητες» βιολογικές εξελικτικές λειτουργίες του ανθρώπου, με τεχνολογικές παρεμβάσεις. Μέσω αυτών των διαδικασιών στόχος είναι το νέο ανθρώπινο «τεχνολογικό κατασκεύασμα» να εξυπηρετεί τόσο κάποιες προσωπικές «επιθυμίες» του όσον, και βασικότερο ίσως, τις επιθυμίες, καλές ή κακές, συγκεκριμένων πολιτισμικών και κοινωνικών εκφράσεων, κάποια συγκεκριμένη ιστορική περίοδο.
Εδώ αρχίζει ένας μεγάλος προβληματισμός.
Κατά την γέννησή του ο «Άνθρωπος Βιοϋπολογιστής» έχει καταγεγραμμένο στο «Λογισμικό» του ένα Φυσικό Γενετικό κώδικα ο οποίος οδηγεί σε ένα αρχικό τρόπο λειτουργίας και εξέλιξής του. Ο κώδικάς αυτός συνεχώς βελτιώνεται, οδηγώντας την ανθρώπινη εξέλιξη σύμφωνα με νόμους, την σκοπιμότητα των οποίων δεν γνωρίζω αν, και πότε, θα προσεγγίσει η ανθρώπινη επιστημονική αλλά και πολιτισμική γνώση.
Στην περίπτωση της μηχανικής «Τεχνητής Νοημοσύνης» το αρχικό αυτό πληροφοριακό γεγονός «φορτώνεται» στα «μηχανικά ρομπότ» ή στον «Ανθρώπινο Βιοϋπολογιστή» από «κάποιους» ανθρώπους άγνωστων επιδιώξεων.
Μην ξεχνάμε ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη, ορίζεται ως «καλή» ή «κακή» ανάλογα το Πολιτισμικό επίπεδο της Κοινωνίας που την δημιουργεί και την χρησιμοποιεί.
Ποια όμως είναι σήμερα η πολιτισμική κατάσταση της κοινωνίας η οποία προωθεί και χρησιμοποιεί τα προϊόντα της Τεχνητής Νοημοσύνης; Ποιοί είναι οι κυρίαρχοι και χρήστες του «Παιχνιδιού»;
Σήμερα πιστεύω ότι την όποια ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης την χρηματοδοτούν «άνθρωποι» του Κέρδους, ενός καταρρέοντος Πολιτισμικού ρεύματος, προσπαθώντας να την κατασκευάσουν, να την προγραμματίσουν, να την ελέγχουν και να την κατευθύνουν σύμφωνα με τα δικά τους δόγματα και τα καλώς ή κακώς προσωπικά τους συμφέροντα.
Η τεχνητή νοημοσύνη θα αποτελέσει ένα θείο δώρο για τους ανθρώπους αν μπορέσουμε να κατακτήσουμε τις ιδιότητες του Homo Sapiens (σοφού ανθρώπου) από τις οποίες βρισκόμαστε ακόμα πολύ μακριά.
5. Πως βλέπετε τις νέες επιστημονικές ανακαλύψεις; Ποια η γνώμη σας για τον Elon Musk και την εταιρεία του αεροδιαστημικής τεχνολογίας SpaceX;
Πριν λίγους μήνες η «δημοσιότητα» μας ανάγκασε να «χαζεύουμε» στον ουρανό ένα σμήνος 60 τηλεπικοινωνιακών δορυφόρων, από τους 1.500 που θα βάλει σε χαμηλή τροχιά ο Elon Musk, με στόχο του την βελτίωση των τηλεπικοινωνιών μέσω την τεράστιας αύξησης της ταχύτητα διάδοσης των πληροφοριών. Το κόστος του εγχειρήματος φτάνει τα 10 δισεκατομμύρια δολάρια (!!!)
Μετά λίγο καιρό μάθαμε συμπληρωματικά ότι Ο Elon Musk έθεσε σε τροχιά και έναν τουρκικό δορυφόρο ελέγχου κάποιων ενδιαφερουσών για αυτήν την χώρα περιοχών.
Αυτό το οποίο δεν πρέπει να αγνοούμε είναι ότι το τεχνολογικό ίδρυμα του Elon Musk βρίσκεται στην πρωτοπορία των πειραματικών εφαρμογών της «Τεχνητής Νοημοσύνης», ενώ ο διατυπωμένος στόχος (από τον ίδιο) αυτών των ερευνών είναι, «η έναντι αδρότατης αμοιβής, μετατροπή των «ανθρώπων» σε κατευθυνόμενες ανθρωποδομές Τεχνητής Νοημοσύνης».
Είναι λοιπόν ο Elon Musk ένα φαιδρό πρόσωπο που λέει κουταμάρες;
Αν είναι έτσι το μεγάλο ερώτημα παραμένει, «για ποιους επιστημονικούς κοινωνικούς και οικονομικούς λόγους, οι αντίστοιχοι διεθνείς φορείς επέτρεψαν την μαζική εκτόξευση δορυφόρων, αν δεν συμφωνούσαν, με τις απόψεις του Elon Musk για την χρήση των τεχνολογικών επιτευγμάτων των ιδρυμάτων του στο επίπεδο της Τεχνητής Νοημοσύνης;» Είναι και οι «κύκλοι» αυτοί αφελείς;
Βεβαίως είναι γνωστό ότι οι τοποθετήσεις του Elon Musk χαλάνε πολλά μελλοντικά σχέδια πολλών κύκλων εφόσον, ήδη από το 2014 ο Elon Musk έχει αποκαλέσει την τεχνητή νοημοσύνη «τη σοβαρότερη απειλή για την ύπαρξη της ανθρωπότητας, σοβαρότερη από αυτή των πυρηνικών όπλων».
Ανέφερε ειδικότερα: «Η τεχνητή νοημοσύνη ίσως κάποτε είναι σε θέση όχι μόνο να ελέγχει την παγκόσμια οικονομία και τα οπλικά συστήματα, αλλά τελικά να ενδυθεί τον μανδύα του δικτάτορα – και μάλιστα του αθάνατου, αφού δεν θα πεθαίνει».
Αυτό το σκοτεινό σενάριο μπορεί να γίνει πραγματικότητα, σύμφωνα με τον Elon Musk, «αν οι έρευνες για την τεχνητή νοημοσύνη δεν τεθούν έγκαιρα υπό έλεγχο και ρυθμιστική εποπτεία σε όλα τα επίπεδα».
Βέβαια πολλοί experts δεν έχουν το ίδιο επίπεδο ανησυχίας. Για το ποιος είναι ο λόγος για αυτό έχει απαντήσει ο Elon Musk αναφέροντας:
«Ναι οι περισσότεροι εξπέρ της τεχνητής νοημοσύνης πιστεύουν ότι γνωρίζουν περισσότερα από όσα πράγματι γνωρίζουν, ότι είναι πιο έξυπνοι από ότι πράγματι είναι. Γενικά όλοι είμαστε λιγότερο έξυπνοι από ότι νομίζουμε και από ότι καταλαβαίνουμε πολλά πράγματα.
Αυτό συμβαίνει συχνά σε έξυπνους ανθρώπους που προσδιορίζουν τον εαυτό τους με βάση την ευφυΐα τους, και δεν τους αρέσει ή ιδέα ότι μια μηχανή μπορεί να είναι πιο έξυπνη από αυτούς και απορρίπτουν την ιδέα αυτή. Είμαστε πολύ κοντά στο κρίσιμο σημείο δημιουργίας τεχνητής νοημοσύνης, και με φοβίζει αυτό πάρα πολύ, επειδή είναι πολύ-πολύ πιο ικανή από όσα μπορούμε να φανταστούμε».
6. Για ποιο επιστημονικό σας επίτευγμα είστε περισσότερο περήφανος; Και για ποιο προσωπικό σας;
Η περηφάνια είναι μια λέξη που δεν μου αρέσει όπως και η κατάσταση την οποία θέλει να περιγράψει. Ίσως οι λέξεις «Ικανοποίηση» ή «Χαρά» πρέπει να αρκούν για να περιγραφούν τα αισθήματα ενός ερευνητή όταν επιβεβαιώνεται διεθνώς το αποτέλεσμα των ερευνών του. Τα αισθήματα αυτά τα αισθανόμαστε κάθε φορά που βλέπουμε δημοσιευμένη σε ένα διεθνές περιοδικό κύρους τα αποτελέσματα της έρευνάς μας η την δημόσια επιδοκιμασία από τους συναδέλφους μας κάποιων επιστημονικών θέσεων μας σε διεθνή συνέδρια. Το πόσες φορές νιώσαμε έτσι, μπορεί ο καθένας να το μετρήσει στα βιογραφικά μας. Σε προσωπικό επίπεδο νιώθω κάτι περισσότερο από ικανοποίηση συνειδητοποιώντας ότι δεν έχω χάσει τη δυνατότητα να συγκινούμαι με απλά πράγματα, να κλαίω μπροστά στον ανθρώπινο πόνο, να πέφτω και να έχω το κουράγιο να σηκώνομαι, να κάνω λάθη και να τα αναγνωρίζω, να συγχωρώ αλλά και να ζητάω συγνώμη, να αγαπάω και να νιώθω τρυφερότητα.
Το πιο περίεργο όμως που αισθάνομαι σήμερα, στην ηλικία μου, είναι όταν οι παλαιοί και νέοι μαθητές μου συνεχίζουν να με θυμούνται και συνεχίζουν να με σταματούν στο δρόμο για να ανταλλάξουμε δύο θερμά λόγια, μερικές ευχές αγάπης και θύμησης. Το μεγαλύτερο όμως γεγονός που με γεμίζει ευθύνες αλλά και μια απέραντη εσωτερική ζεστασιά, είναι η προσφώνηση «δάσκαλε» αντί του ονόματός μου, ένα τίτλο που ποτέ δεν θα μπορέσω να φτάσω εφόσον με τον τίτλο αυτό (ραβί) μόνο το Ιησού αποκαλούσαν
7. Υπάρχει κάποια ανάλυση ή έρευνα που πραγματοποιείτε αυτή την περίοδο; Τι προσδοκάτε από αυτή;
Συνεχίζω την ερευνητική μου προσπάθεια πάνω στα αντικείμενα των επιστημονικών ενδιαφερόντων μου, την Φασματοσκοπική μελέτη θερμών αστέρων εκπομπής και Ενεργών Γαλαξιακών Πυρήνων (AGNs) μέσω δορυφορικών δεδομένων (IUE, HST), και την Ιστορία και Φιλοσοφία των Θετικών Επιστημών.
Προς το παρόν, λόγω πανδημίας δεν έχω την δυνατότητα να δίνω διαλέξεις, να ταξιδεύω στο εξωτερικό για συνέδρια και συνεργασία με συναδέλφους μου και να συζητάω από κοντά με τους ανά την Ελλάδα φίλους μου για την Επιστήμη και την Κοινωνία.
Το περιεχόμενο των ερευνητικών μου προσπαθειών είναι δύσκολο να το περιγράψω μέσα σε λίγες γραμμές αλλά βρίσκεται στην προσωπική μου ιστοσελίδα (manosdanezis.gr).
Η επιθυμία ενός ερευνητή, ενός Πανεπιστημιακού δάσκαλου, να παράγει έργο, δεν διακόπτεται με διοικητικές παρεμβάσεις τύπου συνταξιοδότησης ή αναγκαστικής απομάκρυνσής του από τον πανεπιστημιακό χώρο δουλειάς του.
Μόνο η Φύση μέσω της Φθοράς των δυνατοτήτων του θα το καθορίσει».
Απλά ένα νέο ταξίδι αρχίζει …
Όσο ζει ένας ερευνητής ξέρει ότι μπροστά του ανοίγεται η πλατειά θάλασσα ενός νέου ταξιδιού, μιας νέας περιπέτειας γνώσης και αυτογνωσίας
Είναι καλή ή κακή η Τεχνητή Νοημοσύνη ;
Δρ Μάνος Δανέζης
Η Τεχνητή Νοημοσύνη, αν και όταν δημιουργηθεί, ορίζεται ως «καλή» ή «κακή» ανάλογα το Πολιτισμικό επίπεδο της Κοινωνίας που την δημιουργεί και την χρησιμοποιεί.
Ποτέ η τεχνολογική ανάπτυξη δεν υπήρξε καταστροφική για τον ανθρώπινο πολιτισμό. Καταστροφική ήταν και είναι η χρήση της από τις κοινωνίες του άλογου κέρδους και της ηδονής της κυριαρχίας του «εγώ» των συμφερόντων τους πάνω στις ζωές των άλλων ανθρώπων
Ποια όμως είναι σήμερα η πολιτισμική κατάσταση της κοινωνίας η οποία προωθεί και χρησιμοποιεί τα προϊόντα της Τεχνητής νοημοσύνης; Ποιοί είναι οι κυρίαρχοι και χρήστες του Τεχνολογικού «Παιχνιδιού»;
Σήμερα την όποια ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης την χρηματοδοτούν «άνθρωποι» του Κέρδους, ενός καταρρέοντος Πολιτισμικού ρεύματος, προσπαθώντας να την κατασκευάσουν, να την προγραμματίσουν, να την ελέγχουν και να την κατευθύνουν σύμφωνα με τα δικά τους δόγματα και τα καλώς ή κακώς προσωπικά τους συμφέροντα.
Τα κύρια χαρακτηριστικά αυτής της κοινωνίας, των μελλοντικών κατασκευαστών και χρηστών της περιγράφονται με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο από τον Έριχ Φρομ: «Η (υπό κατάρρευση) κοινωνία μας χρειάζεται ανθρώπους που πιστεύουν πως είναι ελεύθεροι και ανεξάρτητοι, άσχετα αν εκτελούν πειθήνια όλα όσα οι άλλοι απαιτούν από αυτούς, ανθρώπους που προσαρμόζονται δίχως αντίρρηση στον κοινωνικό μηχανισμό και κατευθύνονται χωρίς τη χρήση βίας, ανθρώπους που άγονται και φέρονται χωρίς προσανατολισμό και στόχους, κι όλα, αυτά υποτίθεται πως γίνονται για το καλό της κοινωνίας».
Ας προσέξουμε
Σήμερα η Επιστήμη και η απορρέουσα από αυτήν Τεχνολογία καλπάζουν, δίνοντας στην κοινωνία των ανθρώπων τους θετικούς καρπούς που θα την βοηθήσουν να ξεπεράσει ένα σύνολο προβλημάτων της.
Τα θετικά γεγονότα που θα προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες θα πρέπει να τα προασπίσουμε, ελέγχοντας αυτούς οι οποίοι στο βωμό του κέρδους θα τα χρησιμοποιήσουν σε βάρος των ανθρώπων και των κοινωνιών τους.
Για όλους τους προηγούμενους λόγους, επιμένω ότι: «Η εσωτερική αλλαγή του κάθε Ανθρώπου και η κατάκτηση της ιδιότητας του Homo Sapiens (σοφού ανθρώπου) κρίνεται ως τραγικά αναγκαία.
Η Εσωτερική μας αναμόρφωση είναι αυτή που θα μας προφυλάξει από την απειλή των μηχανών που τόσο μας φοβίζει.
Μέχρι τότε ας μην καταδικάζουμε τις αθώες μηχανές.
Ας αναζητήσουμε τους χρηματοδότες αυτών των προγραμμάτων και ας ελέγξουμε τους κατασκευαστές και τους προγραμματιστές των όποιων μηχανών που ίσως φοβόμαστε
Σήμερα η αγωνία και ο φόβος της Κοινωνίας δεν πρέπει να είναι τα Ρομπότ και η Τεχνητή Νοημοσύνη αλλά: «Το πώς θα αρνηθούμε σε κάποιους να μετατρέψουν εμάς και τα παιδιά μας σε Ρομπότ και τυποποιημένες μηχανές Τεχνητής Νοημοσύνης»
Η αναμονή μιας Νέας Πολιτισμικής Εξέλιξης
Ιστορικά, οι «Μεγάλες Κοινωνικές Επαναστάσεις» δημιουργήθηκαν ως αποτελέσματα κάποιων «Μεγάλων Επιστημονικών Επαναστάσεων».
Σήμερα μια νέα Μεγάλη Επιστημονική Επανάσταση σχεδόν έχει σχεδόν ολοκληρωθεί.
Αυτό σημαίνει ότι, σε ιστορικό επίπεδο, αναμένουμε μια ακόμα Μεγάλη Κοινωνική Aλλαγή ή οποία θα σηματοδοτήσει το Νέο Πολιτισμικό Ρεύμα, τον πολιτισμό του «Homo Universalis».
Μ.Δ
Απάντηση σε μια επίμονη ερώτηση, όταν κάποια επιστημονικά μοντέλα αποτυγχάνουν
Η Φύση δεν «αποτυγχάνει», υπακούει στους δικούς της νόμους. Η Φύση είναι ο νόμος. Όταν μια ανθρώπινη φυσική πρόβλεψη ή κατασκευή καταρρέει αναπάντεχα, δεν αποτυγχάνει η Φύση αλλά είναι ο άνθρωπος ο οποίος δεν κατανοεί τους νόμους της και δεν καταλαβαίνει τις συμπεριφορές της. Τίποτα δεν απέτυχε. Η γνώση ή η εκτίμηση του ανθρώπου ήταν ανεπαρκής
Buckminster Fuller
Η έννοια της Αυτομόρφωσης
Δρ Μάνος Δανέζης
Η μνήμη του ανθρώπινου βιοϋπολογιστή είναι ένα buck up παρελθοντικών αισθητηριακών γεγονότων τα οποία συνάντησε στο δρόμο του. Τα γεγονότα αυτά αυθόρμητα ή επιλεγμένα είναι δυνατόν να ανακληθούν.
Την περίοδο αυτής της ανάκληση ο ανθρώπινος βιοϋπολογιστής έχει την δυνατότητα να αντιλαμβάνεται και να συγκρίνει αντίστοιχες καταστάσεις, γεγονότα και αντιδράσεις που τον χαρακτήριζαν «Τότε», με αντίστοιχες καταστάσεις του «Τώρα».
Η σύγκριση αυτή ενίοτε τον οδηγεί στη βελτίωση, την ανανεώσει, ή την ανατροπή, πολλών από τις απόψεις (γνώση και δόγματα) του τότε και πιθανότητα να δημιουργηθεί μια νέα σειρά νέων θέσεων και απόψεων που να βελτιώσουν την λειτουργία του.
Αυτή η διαδικασία ονομάζεται «Αυτομόρφωση» και είναι το βασικό ζητούμενο από τους κατασκευαστές μηχανικών συστημάτων Τεχνητής Νοημοσύνης.
Οι ανθρώπινοι βιοϋπολογιστές κατατάσσονται σε επίπεδα ποιότητας πολιτισμικής εξέλιξης, με βάση αυτή την λειτουργία, δηλαδή με το επίπεδο των δυνατοτήτων τους να επιτυγχάνουν μεγαλύτερες δυνατότητες Αυτομόρφωσης τους».
